Als nieuwsconsument zie je het bijna elke dag voorbij komen: korte nieuwsartikelen over bijvoorbeeld een auto-ongeluk, schietpartij of ander incident. Onder zo’n artikel staat heel vaak een foto van het incident. Deze foto’s worden door persfotografen gemaakt die voor hun beroep op P2000 meldingen (112 meldingen) afgaan. Afgelopen dinsdag heb ik een interview gehad met persfotograaf Toby de Kort.
Persfotografen gaan aan de hand van P2000 meldingen, dat zijn 112-meldingen die door de politie aan de pers gemeld worden, naar het plaats delict om daar foto’s of video’s te maken. Zodra er bepaalde meldingen gemaakt worden in de meldkamer en er bepaalde woorden in voorkomen zoals bijvoorbeeld ”letsel” of ”brand”, wordt er een bericht gestuurd naar de kleine apparaatjes die persfotografen bij zich hebben. Er bestaat ook een P2000 app die voor iedereen toegankelijk is. Er zijn afspraken gemaakt tussen de politie en de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten) over welke meldingen wel en geen P2000 meldingen zijn. Zo is een inbraak bijvoorbeeld geen P2000 melding, omdat dit niet relevant is voor de media.
Professioneel persfotograaf Toby de Kort legt uit dat persfotograaf een beroep is waar je de hele dag mee bezig bent. Als je net lekker op de bank ligt en het haardvuur eindelijk aangekregen hebt kan de P2000 melder zomaar afgaan met een interessante melding waar je vervolgens heen moet. Een persfotograaf moet natuurlijk niks, maar volgens Toby is persfotograaf een beroep waar je veel tijd in moet steken en niet veel geld mee verdient. Toby zelf heeft naast zijn verdiensten als persfotograaf bijvoorbeeld ook nog een parttime baan.
Maar wat is het verschil tussen een persfotograaf, en een ‘gewone’ omstander die een foto maakt, behalve de professionele camera en een salaris? Dat is het bezit van een politieperskaart; een pasje waarmee een persfotograaf aan de hulpverleners kan laten zien dat hij of zij pers is. Bij een incident wordt namelijk door de politie een speciaal vak voor toeschouwers gemaakt. Daarvoor wordt echter nóg een vak gemaakt, speciaal voor pers. Daarom zie je op foto’s van incidenten in de krant ook nooit omstanders voor de camera staan. De persfotografen mogen dus dichterbij het incident komen dan het andere publiek. Hoewel dit volgens Toby niet altijd het geval is moeten de hulpverleners het vastleggen van het incident toelaten. In Nederland mag je iedereen fotograferen en filmen als dit gebeurd in een openbare ruimte.
Volgens Toby gebeurt het wel eens dat een persfotograaf eerder bij het plaats delict aankomt dan de hulpdiensten. Een persfotograaf is niet verplicht om eerste hulp te verlenen maar Toby vertelt dat hij met zijn collega’s heeft afgesproken EHBO op pijl te houden en dit wel te doen wanneer ze vóór de hulpdiensten arriveren. Toby vertelt dat hij het wel eens meemaakt dat slachtoffers nog leven als hij aankomt en zijn overleden als hij vertrekt.
”Ik kom als eerste ter plaatsen in Oisterwijk. Daar is een auto tegen een hekje aangereden. Eigenlijk een aanrijding van niks maar een pijp van dat hek draait verkeerd en komt dwars door de vooruit en dwars door z’n hoofd heen. Dus ik voelde bij die jongen aan z’n hartslag en hij leefde nog. Toen probeerde ik hem uit de auto te halen maar dat ging niet want die pijp zat in z’n hoofd. Nou, dan komt de brandweer en de politie. Zij gaan hem vervolgens los knippen. En dan ga ik weer verder als journalist, en gaan we foto’s en video’s maken”
Persfotograaf Toby de Kort tijdens ons interview
Persfotografen zien vaak heftige dingen en dat is volgens Toby iets waar je tegen moet kunnen. Een aanrijding met een persoon of een dodelijke schietpartij zijn incidenten die persfotografen tegenkomen in hun vakgebied. Toby vertelt over een oud collega die zich veel aantrok van heftige situaties die hij vastlegde. Na een tijdje is die persoon ook gestopt als persfotograaf.
Ik heb tegen mezelf gezegd: ”Als je er ‘s nachts wakker van gaat liggen moet je er mee stoppen”
Persfotograaf Toby de Kort over het zien van heftige dingen bij zijn beroep
Uiteindelijk komen de foto’s die gemaakt worden door persfotografen terecht bij de media. Nieuwsmedia of particulieren kunnen als het ware rechten kopen op een foto of filmpje gemaakt door een persfotograaf. Daarom kan het dat je soms bij verschillende nieuwsplatforms dezelfde beelden voorbij ziet komen. Vaak word er per foto betaalt maar er zijn ook nieuwsmedia die persfotografen een vast bedrag per maand betalen en aan de hand daarvan alle bruikbare foto’s van hem ontvangen.
